Yıllara Göre Sınav Zorlukları

Her sene sınava hazırlanan öğrencilerin aklına gelen ilk sorulardan biri şudur: Acaba bu sene sınav zor olacak mı? Öğrenci kafası ile düşündüğümüzde sınavın kolay olması avantaj olarak görülse de aslında durum öyle değil. Tatmin olarak mantıklı olsa da sonuç olarak sınavın kolay olması aslında öğrencilere bir şey kazandırmayacaktır. Çünkü YKS başarı değil sıralama endekslidir. Hiçbir üniversite size “TYT’de 90, AYT’de 65 net yap sonra bize gel” demeyecektir. Buradaki asıl olay yapılan sıralamalar ve açılan kontenjanlardır. YKS’nin kolay olması bilenle bilmeyen öğrencilerin arasındaki makası daraltacaktır ve bundan dolayı yığılmalar yaşanacaktır. YKS’nin zorluğuna göre seneler içerisinde yapılan netlerin birbirinden farklı değerlere sahip olduğuna da çokça kez şahit olduk. Mesela 2020’de 90 net yapan bir öğrenci ile 2021’de 90 net yapan bir öğrenci arasında binlerce kişilik fark vardı. Bu sadece bir örnek aslında. 2018’den bugüne kadar yapılan YKS’lerde zorluk ve yığılma durumları nasıldı? Bu yazıdaki konumuzda aslında tam olarak bu.

• 2018 - İLK KURŞUN

YGS ve LYS formatının yıllar boyunca kullanılmasından sonra YKS(TYT-AYT) modelinin kullanıldığı ilk yıl 2018’dir. TYT ile başlayalım. O sene sınava giren öğrencilerin ve sınavı inceleyen uzmanların görüşlerine bakacak olursak Matematik ve Geometri’nin eleyiciliği belirlediğini söyleyebiliriz. Birçok öğrenci Matematik testinde bulunan soruların uzun ve uğraştırıcı olduğunu belirtmiş. Süreyi en çok tüketen kısmın da özellikle problem soruları olduğunun üzerinde durulmuş. Ayrıca 2018 yılında ilk defa uygulanan TYT’nin 135 dakika olduğunu da unutmayalım. Geometri ile ilgili de en çok yapılan yorumlardan biri ise soruların geçerliği düşürecek kadar orantısız dağılmasıydı.Yani soruların seçildiği konular orantılı bir şekilde dağılmamıştı. Türkçe önceki sınavlara benzer bir şekilde anlam ve dil bilgisi soruları olarak dağılmıştı. Genel kanı soruların orta zorlukta olduğuydu. Fen bilimleri ve Sosyal Bilimler testleri ise Türkçe ve Matematik testlerinin aksine kolay sorulara sahipti. Yıllar sonra şu anki öğrencilerim çözdüklerinde de aynı yorumu yapıyorlar. 

AYT’ye gelecek olursak Matematik testi tıpkı TYT’de olduğu gibi orta zorluğun üzerinde zorluğa sahipti. Özellikle o dönem sınava giren öğrenciler AYT’deki en zor soruların Geometri kısmında olduğunu belirtmişler. Sorular genel olarak şekillerden değil de sözel yönergelerden oluşuyordu. Yani yönergelerde sorular betimlenmiş ve çizim öğrencilere bırakılmıştı. Fen Bilimleri testi ise orta zorluktaydı. Genel olarak konulara hakim olan bir öğrenci tarafından çözülebilecek sorulara sahipti. Sosyal 1 kısmı yine konulara hakim öğrenciler tarafından çözülebilecek sorulara sahipken sözelci öğrencilerin çözdüğü Sosyal 2 testi beklenildiği üzere Sosyal 1’den çok daha detay ve zor sorulara sahipti. Edebiyat dönemin eşit ağırlıkçı ve sözelci öğrencilerine göre YKS 2018’in en kolay testiydi. Felsefe grubu soruları da genel olarak orta dereceli sorulara sahipti. YKS 2018’i genel olarak toparlayacak olursa Matematik testinin ayırıcı belirlediği bir sınavdı.

• 2019

TYT ile başlayalım 2019’a ve ders ders gidelim. Türkçe genel olarak orta denilebilecek ve yapılabilir tarzda bir zorluğa sahipti. O dönem sınava giren öğrenciler ve o sınavı değerlendiren birçok uzmana göre dil bilgisinin kısmen zor ama anlam sorularının genel olarak orta kolay denebilecek zorlukta olduğu bir sınavdı. Matematik testi ile herkesten çıkan tek ses ise şuydu: Sorulara sürem yetişmedi! Dönemin öğrencileri süreyi yetiştirmekte çok zorlandıklarını ve buradaki durumun diğer testlerini de çokça etkilediklerini belirtti. Fen testi ile ilgili uzmanlar ve öğrenciler kolay yorumunu yaptılar. Genel olarak konu birikimine sahip olan öğrencilerin çözerken çok zorlanmadığı bir testti. Sosyal testinin ilk iki kısmını oluşturan Tarih ve Coğrafya soruları ile ilgili çok olağandışı bir yoruma rastlamadık ama Felsefe ve Din sorularının çok fazla anlam karmaşası yarattığı arıca kavram sorularının da çok zor olduğu dönem öğrencileri tarafından en çok yapılan yorumlardı.

AYT ye geçecek olursak tüm gruplar için ortalama zorlukta bir sınav olduğu yorumu yapılabilir. Farklı bir yorum yapacak olursak Tarih 1 ve Tarih 2 testlerinde bulunan tüm sorular bilgiyi ölçmek için hazırlanmış sorulardı. Konularla ilgili yeterince bilgiye sahip olmayan öğrencilerin çözemeyeceği türden sorulardı. Matematik ve Geometri testi TYT’nin aksine çok uzun olmayan ve genel olarak yorum gücünün konuştuğu sorulara sahipti. Fen kısmında ise özellikle Fizik içerisinde birçok eleyci sorunun bulunduğu dönemin öğrencileri ve sınavı yorumlayan uzmanlar tarafından sıkça dile getirilmişti. Geçmişe dönük yaptığım araştırmalarda dönemin birçok uzmanı, soruları çözmek sadece konu bilgisinin yeterli olmadığı bunun dışında farklı soru tiplerine de aşina olunması gerektiği belirtilmiş.

• 2020 - PANDEMİ

Birçok kişi tarafından malum sene olarak bilinen sınav senesidir. Gerek konuların azaltılması gerekse de yığılmanın olması sınav sonuçlarının kaderini büyük ölçüde değiştirmişti aslında 

Ayrıca bu senede yapılan TYT nin süresi 135 dakikadan 165 dakikaya çıkarılmıştır. TYT içerisinde öğrencilerin en çok zorlandığı ders hiç kuşkusuz Türkçe idi. Öğrenciler özellikle anlam sorularında çokça çelişkiye düştüklerini ve birkaç şık arasında kaldıklarını çokça dile getirdiler. Test içerisindeki dil bilgisi sorularını ise zorlanmadan yaptıkları da ortak yorumlardan biriydi. Bu seneki Türkçe testinden en akılda kalan kısım ise hiç kuşkusuz Mabel Matiz sorusuydu :) Matematik için uzmanların ilk söylediği şey önceki senelere göre daha kolay olduğuydu. Bu sene içerisindeki Matematik soruları ile ilgili en çok dikkat çeken durum ise yeni nesil soruların fazla bulunmasıydı. Görece kolay olarak görülen problem soruları bu yöntemle birlikte biraz daha karmaşık hale getirilmeye çalışılmış.Sosyal Bilimler testi yine orta düzeyde denebilecek sorulara sahipti. Tarih ve Coğrafya klasik tarzdan hazırlanmış ve genel olarak yorum ağırlıklı sorulardan oluşmuştu. Din Kültürü de bir soru hariç genel olarak yorum sorularından oluşan bir testti. Felsefe ise daha çok bilginin ön planda olduğu genel olarak felsefik kavramlara hakim olmayan öğrencilerin zorlanacağı sorulara sahipti. Kimya ve Biyoloji genel olarak öğrencilerin bilgi düzeyini ölçen sorulardan oluşmaktaydı. Fizik dersi yine Fen Bilimleri testi içerisinde belirleyici bir role sahipti. Fen Bilimleri testi orta düzeyde bir zorluğa sahipti.

AYT de konu dağılımı önceki senelere göre farklıydı. Covid-19 salgınının ortaya çıkması ile her dersten belli oranda konular eksiltilmişti. Matematik’te Limit-Türev-İntegral , Fizik’te Atom Fiziği ve sonrası, Kimyada Organik Kimya, Biyolojide Bitkiler, Tarihte Çağdaş Dünya Tarihi, Edebiyatta 1980 sonrası Roman ve Tiyatro konuları çıkarılmıştı. Matematik testi dönemin öğrencileri ve uzmanları tarafından beklenenden daha kolay olarak değerlendirildi. Önceki seneye göre Geometri’den daha fazla soru gelmişti. Tabii ki burada azaltılan konuların da payı vardı. Edebiyat ve Sosyal Bilimler 1 testi keza öyleydi. Bilen ile bilmeyen öğrencileri birbirinden ayıracak sorular pek yoktu.  Sosyal Bilimler 2 testi de önceki yıla göre nispeten daha kolay sorulara sahipti. Fen Bilimleri testinde; Fizik ortalama üstünde sorulara sahipti. Kimya’da daha çok işlem soruları hakimdi ve orta zorlukta sorular vardı. Biyoloji ise klasik olarak direkt bilgi düzeyinde sorulara sahipti.

• 2021 - EN ZOR YIL

2021 yılındaki YKS birçok öğrenci tarafından geçen altı yıl içerisindeki en zor sınav süreci olarak tanımlanır. Tyt’de özellikle öğrencilerin arttırılan süreye karşın yetiştirme ile ilgili çokça sıkıntı yaşadığı gözlemlenmiştir. Türkçe testi önceki senelere göre daha kısa ve nispeten kolay olan paragraf sorularından oluşuyordu. Diğer yıllara göre farklı olan durumlardan biri dil bilgisi sorularının az olmasıydı. Matematik testinde öğrencilerin büyük çoğunluğunun soruları yetiştirmekte zorlandığı gözlemlenmiştir. Uzmanlar soruların önceki yıllara göre daha zor, uzun ve uğraştırıcı olduğu konusunda birleşmiştir. Geometri sorularının da ortalama olsalar bile çokça zaman aldığı gözlemlenmiştir. Sosyal Bilimler testi daha çok yorum kabiliyetini ölçen sorulardan oluşmaktadır, bilgi sorularını çok yer verilmemişti. Fen Bilimleri testi de öğrencilerin temel bilgilerini ölçecek tarzdaydı. Genel olarak konularla ilgili yeterli bilgilere sahip öğrencilerin çözebileceği zorlukta bir testti.

 AYT’de Matematik testi önceki senelere göre çok daha zordu. Bu durum net ortalamalarının da düşmesine sebebiyet verdi. İşlem yükünün çok ağır olduğu bir sınavdı.Bu durum da haliyle çokça da süre kaybına neden oldu. Ayrıca Geometri sorularının klasik tarzdan çok yeni nesil tarzda olduğunu söyleyebiliriz. Sorularda  şekillerin betimlemesi genel olarak öğrencilere bırakılmıştı. Fen Bilimleri testinde klasik olarak yine Fizik orta zor ve ayırt edici sorulara sahipti. Diğer Fen Bilimleri testlerine göre Fizik ayırt ediciliği belirledi. Ayrıca sorularda uzun paragraflar da vardı. Kimya ve Biyoloji testleri ise oldukça kolaydı. Öğrenciler genel olarak kendilerini zorlayan bir konu olmadığını dile getirdiler. Edebiyat testi de ortalama zorluktaydı. Bu test içerisinde en çok göze çarpan durum ise soruların ağırlıklı olarak Divan döneminden gelmesiydi. Cumhuriyet’ten sadece bir soru gelmişti. Tarih 1 ve Tarih 2 soruları genel olarak bilgiyi ölçen sorulardan oluşmaktaydı. Bazı sorular ortalamanın üstündeydi. Coğrafya 1-2, Felsefe ve Din Kültürü grubunda bulunan sorular ise ortalama zorluktaydı.

• 2022

2022’deki TYT’nin genel olarak tüm derslerde ortalama zorluğa sahip olduğunu söyleyebiliriz. Türkçe’de hem dil bilgisi hem de paragraf soruları genel olarak yapılabilir seviyedeydi. Matematik testindeki sorular önceki seneye göre hem daha kolay hem de daha az uğraştırıcıydı. Sosyal Bilimler testi için de aynısı söylenebilir. Tarih soruları belirleyici bir role sahipti. Birkaç soruda sadece Tarih değil aynı zamanda Coğrafya bilgisinin de önemli rol oynadığı görülmekte. Coğrafya genel olarak orta zorluğa sahipti. Felsefe ve Din Kültürü’nde ise sorular daha çok bilgiyi ölçmeye yönelikti. Öğrencilerin bu testlerde zorlandığı gözlemlendi. Fen Bilimleri testi de genel olarak ortalama zorluktaydı.

AYT ye bu sefer Edebiyat ile başlayalım. Edebiyat önceki yıla göre daha uzun, zor ve eleyici sorulara sahipti. Özellikle yazar eser, dönem özellikleri gibi birçok ayırt edici sorular test içerisindeydi. Her kazanımdan sorunun olduğu testte özellikle divan dönemi soruları yine çoğunluktaydı. Matematik testi önceki seneye göre daha kolaydı. Genel olarak bilgiyi ölçecek nitelikte ve işlem yükünün yoğun olduğu testte 27 Matematik, 13 tane de Geometri testi bulunmaktaydı. Fen Bilimlerinde ise bu sefer ayırt edicilik rolu Biyoloji’deydi. Biyoloji testi dönem öğrencileri tarafından zor olarak değerlendirilen ve eleyici sorulardan oluşan bir testti. Kimya testi de genel olarak bilgiyi ölçen ve işlemin az olduğu orta sorulardan oluşmaktaydı. Fizik soruları da genel olarak konulara hakim olan öğrencilerin çözebileceği orta zorlukta sorulardan oluşmuştu. Coğrafya 1-2 ve Felsefe grubunda bulunan sorular uzmanlara göre öğrencileri pek zorlamayan sorularan oluşmuştu. Din Kültürü ve Tarih 1-2 testleri de genel olarak öğrencilerin konularla ilgili saf bilgisini ölçen sorulardan oluşuyordu.

• 2023 - Deprem Etkisi

2023 YKS serüveni akıllarda deprem yılı olarak yer etti. 6 Şubat 2023’te meydana gelen Maraş Merkezli depremlerden sonra 2020 yılında uygulanan AYT’de belli konuların çıkarılması metodu burada da uygulandı. 

TYT’de özellikle Türkçe testinin belirleyici bir role sahip olduğunu söylemek yanlış olmaz. Testte bulunan anlam sorularının çok zaman aldığı ve çokça da arada bıraktığı sınav öğrencilerinin en büyük şikayetiydi. Dil bilgisi sorularının ise oldukça kolay olduğu söylenebilir. Matematik testi ise bir önceki seneye göre daha zor sorulardan oluşmaktaydı. Özellikle problem sorularının çok zaman kaybettirdiği de birçok öğrencinin dilindeydi. Test içerisinde geometri soruları ise hem uzmanlar hem de öğrenciler tarafından kolay orta seviyesinde görülmekteydi. Fen Bilimleri testi içerisinde Fizik’teki soruların orta zorlukta olduğu ve yoruma dayalı hazırlandığı söylenebilir. Kimya’nın da aynı şekilde yorum ağırlık sorulardan oluştuğu ve düzenli soru çözen öğrencilerin kolayca yapabileceği bir test olduğu söylenebilir. Biyoloji testi yine diğer Fen Bilimleri testleri gibi orta zorlukta olduğu ancak bilgi düzeyini ölçtüğü söylenebilir. Sosyal Bilimler testinin de genel olarak orta zorlukta olduğundan bahsedilebilir. Felsefe ve Din Kültürü testlerinde 4’er soru yorum düzeyini, birer soru da bilgi düzeyini ölçmek için hazırlanmıştı.

AYT’de Matematik testinin önceki seneye göre daha zor olduğunu söyleyebiliriz. Limit, Türev, İntegral sorularının olmadığı testte TYT ve AYT’deki  ortak mütfredattan çokça soru geldiği görülmektedir. Genel olarak orta zor bir test olduğunu söyleyebiliriz. Fen Bilimleri testinde Fizik’teki soruların daha çok hareket ve kuvvet ünitesinden geldiği gözlemlendi. Genel olarak yorum ve işlem sorularının ağırlıklı olduğu testin orta zorlukta olduğunu söyleyebiliriz. Kimya testi genellikle orta zorlukta hem bilgi düzeyini ölçen hem de yorum düzeyini ölçen sorulardan oluşmaktadır. Biyoloji testi de klasik olarak bilgi düzeyini ölçen orta zorlukta sorulardan oluşmaktadır. Edebiyat testi her kazanımdan en az bir sorunun olduğu, genel kültürü ölçmenin ön planda olduğu orta zorlukta sorulardan oluşmaktadır. AYT Coğrafya 1-2 testi hem eşit ağırlık hem de sözel öğrencileri için ayırt edici zorlukta sorulara sahipti. Sorular genel olarak bu konulara hakim olan ile olmayan öğrencileri ayırt edecek düzeydeydi. Tarih 1-2 soruları da yine her zaman olduğu gibi bilgi düzeyini ön planda tutan ve orta zor seviyeye sahip sorulardan oluşmaktaydı. Felsefe grubu soruları 2022’ye göre nispeten daha kolay sorulardan oluşan ve genel olarak bilgiyi değil, yorumlama gücünü ölçen sorulardan oluşmaktaydı. Din Kültürü grubu soruları ise kavram ve bilgi sorularının yoğunlukta olduğu orta zorlukta yeni nesil sorulardan oluşmaktaydı.

Bakalım bu sene nasıl olacak 🙂