Uçak Mühendisliği Nedir? Ne İş Yapar? Maaşları

Uçak mühendisliği en prestijli mühendislik dallarından biridir ve özellikle üniversite sınavlarında gerektirdiği yüksek taban puanları ile öne çıkar. Sayılı üniversitede yer alan uçak mühendisliği bölümü mezunları, iş garantisi olan ve uzmanlık isteyen bir sektöre adım atarlar. Bu nedenle maaş ortalamalarının yüksek, kariyer fırsatlarının ise avantajlı olduğu uçak mühendisliği sadece yerelde değil, global arenada da geçerli bir meslek dalıdır. O halde uçak mühendisliği nedir ve çalışma şartları nelerdir, yakından bakalım!

Uçak Mühendisliği Nedir?

Uçak mühendisliği özellikle havacılık ve uçak tasarımı alanına odaklanan bir mühendislik dalıdır. Havacılık endüstrisinde çalışmak üzere kalifiye elemanlar yetiştirmek için açılan bu bölüm, temel mühendislik prensiplerine ek olarak uçuş sistemlerinin tasarımı gibi daha öznel alanlara yönelir. Böylece uçakların güvenli ve verimli şekilde çalışmasını sağlayacak teknik bilgiye sahip mühendisler eğitir. Uçakların tasarımı, güvenlik standartlarına uygun şekilde üretilmesi, bakımı ve onarımı gibi konulara yoğunlaşan uçak mühendisliği, aynı zamanda uçaklarda verimli enerji ve yakıt tüketimi sağlamak adına da çeşitli çalışmalar yürüten bir meslek grubudur. Bu nedenle analitik düşünme, problem çözme ve istikrarlı çalışma gibi özel maheretler gerektirir.  

Uçak Mühendisliği Ne İş Yapar?

Uçak mühendisleri; uçakların sorunsuz şekilde hareket edebilmesi için gereken bütün aygıtları denetleyen, çeşitli bakım ve onarım çalışmaları yapan, aynı zamanda yeni uçuş tasarımları ile uçak modellerinin geliştirilmesine yardımcı olan uzmanlardır. Bununla birlikte, uçak mühendisliği kendi içinde çeşitli kariyer gelişim fırsatları sunan bir bölümdür ve buna bağlı olarak kişisel görev ve sorumluluklar değişebilir. 

Ancak “Uçak mühendisliği ne iş yapar” sorusuna en genel tanımla yanıt verilecek olursa aşağıdaki temel yükümlülüklerden bahsedilebilir:

• Yeni uçak modelleri tasarlama, mevcut olanları geliştirme ve bu süreçte aerodinamik, motor tasarımı, malzeme bilimi gibi prensiplerde çalışmalar yapma,

• Uçakların güvenli şekilde seyahat etmesini sağlamak için gerekli kontrol sistemleri tasarlama ve optimize etme; böylece uçuş pilotlarına otomatik pilot sistemlerini ve kontrol bilgisayarlarını kullanarak uçma avantajı sağlama,

• Uçak motor sistemlerine ait tasarım, test ve performans analiz çalışmaları yaparak motor verimliliği, performans ve yakıt tüketimi gibi konularda geliştirmeler sunma,

• Uçakların havada düzgün manevra hareketleri yapmasını sağlamak adına çalışmalar yapma ve farklı sistemleri uçağa başarılı şekilde entegre etme,

• Uçağa ait yapısal bileşenleri inceleyerek tasarımda bütünlüğü sağlayacak en dayanıklı ve doğru malzemeleri seçme,

• Havacılık güvenlik standartlarının karşılandığından emin olma ve güvenlik açıklarını tespit ederek üretim süreçlerini optimize etme,

• Uçakların düzenli bakım ve onarım çalışmalarını yaparak olası güvenlik risklerini ve arızaları ortadan kaldırma.

Yukarıda sıralanan görevler, uçak tasarımından başlayarak bakım, geliştirme ve üretim gibi bir dizi farklı aşamada aktif olarak rol almayı gerektirir. Havacılık endüstrisi, sürekli gelişmeye açık bir sektör olduğundan uçak mühendislerinin yeni trendlere ve teknolojilere adapte olarak güncel kalması çok önemlidir. Buna bağlı şekilde uçak mühendislerinin iş tanımı daha fazla detaylandırılabilir.

Uçak Mühendisliği Çalışma Alanları

Uçak mühendisliği; atmosfer içinde hareket eden uçak, helikopter ve roket gibi hava araçlarına ait çeşitli uçuş kontrol tekniklerini ve yapısal bileşenleri geliştirerek inceleyen bir meslektir. Son derece geniş olan uçak mühendisliği iş imkanları taşımacılıktan savunma sanayiine kadar uzanır. Bölüm meunları hava araçlarının üretimi, bakımı ve geliştirmesi konusunda kapsamlı bir teknik eğitim aldıklarından şu gibi alanlarda çalışma fırsatı elde ederler:

• Uçak Yapım ve Tasarım Şirketleri

• Helikopter Yapım Şirketleri

• Roket Sanayii

• Sivil Havacılık Sektörü

• Savunma ve Güvenlik Sektörü

• Askeri Sanayii

• İnsansız Hava Aracı Üretim ve Tasarım Firmaları

• ROKETSAN

• ASELSAN

• Hava Yolu Firmaları

• Havacılık ve Uzay Firmaları

• Araştırma ve Geliştirme Merkezleri

• Uçuş Simülasyon Şirketleri

• Ulaştırma ve Altyapı Sektörü

• Kamu Kurum ve Kuruluşları

Uçak mühendisliği mesleki gelişim imkanın yüksek olduğu bir bölümdür. Dolayısıyla bölüm mezunları, gerek lisans eğitiminin ardından alınacak yüksek lisans eğitimleri gerek kişisel deneyimlere bağlı olarak teknoloji, uzay sistemleri ve yapay zeka gibi hızla gelişen konulara odaklanan yeni nesil iş imkanları da bulabilirler.

Uçak Mühendisliği Maaşları

Uçak mühendisliği kabul edilme ve eğitim şartlarının zorlu olduğu bir bölümdür. Bölüm mezunlarının başarılı bir kariyer oluşturabilmesi için aynı disiplinli çalışma sistemini iş hayatına taşımaları istenir. Dolayısıyla genel ortalamalar söz konusu olduğunda uçak mühendisliği bölümünden mezun olanların yüksek maaşla işe girdiği söylenebilir. Nitekim, Türkiye’de uçak mühendislerinin başlangıç maaşı 38.600 TL civarıdır. Mesleki hayatının ortalarında olan mezunlar yaklaşık 56.600 TL maaş alırken, bu meblağ deneyim ve uzmanlık arttıkça 90.000 TL’ye kadar çıkabilir.

İş imkanlarının fazlasıyla çeşitli olduğu uçak mühendisliği maaş ortalamaları bir dizi faktöre göre değişiklik gösterir. Tercih edilen kurumun genişliği, kaç kişi çalıştırdığı, uluslararası anlaşmalar yapıp yapmadığı gibi parametreler aylık kazançları şekillendirmede büyük etkiye sahiptir. Kişisel deneyim, alanındaki uzmanlık ve iş kapsamı da alınan maaşlar üzerinde etkilidir.

Uçak Mühendisliği Dersleri

Uçak mühendisliği daha çok havacılık endüstrisinde çalışmak üzere tasarlanmış bir ders planına sahiptir. Bu nedenle bölüm dersleri ağırlıklı olarak Uçak Tasarımı, Uçak Sistemleri, Motor Teknolojileri, Aerodinamik ve Uçuş Dinamiği gibi havacılığı ilgilendiren konulara odaklanır. Eğitim programının ilk iki yılında ise havuz dersleri olarak da bilinen; Statik, Dinamik, Matematik, Fizik ve Kimya gibi mühendisliğe giriş dersleri ağırlıklıdır. 

Çok çeşitli seçmeli dersler, zorunlu stajlar ve proje ödevleri ile desteklenen eğitim planı üniversiteye göre değişiklik gösterebilir. Tercih edilen üniversiteye bağlı olarak bu bölüm kimi zaman “Uzay ve Uçak Mühendisliği” olarak da adlandırılabilir ve bu durumda müfredata uzay teknolojileri ile ilgili derslerin de eklenmesi gerekebilir.