Yazar: Psk. Dan. Beyzanur Akpınar
Yayınlama Tarihi: 30.12.2023
Temel Yeterlilik Testi (TYT), ÖSYM tarafından düzenlenen Yükseköğretim Kurumları Sınavının (YKS) ilk oturumunu oluşturmaktadır. Üniversite hedeflerine ve diledikleri üniversite hayallerine ulaşmak isteyen her bir öğrencinin ilk adımı Temel Yeterlilik Testine girmektir. Dört sene süren orta öğretim hayatında edinilen bilgilerin ölçüldüğü bu sınav için elbette bir hazırlık süreci söz konusudur. O halde üniversiteye giden yoldaki başlangıç adımını atarken gerekli olanları, süreç boyunca nasıl bir yol veya alternatiflere başvurulabileceğini, bu sürece ne zaman başlanması gerektiğini yakından ele alalım.
Bilindiği gibi sınavlar, insanlar için oldukça büyük bir stres faktörüdür. Kişiler sorumlu olduğu sınava hazırlanmaya başlarken mental/psikolojik anlamda bir hazırbulunuşluk içinde olmalıdır. Sınav süreçlerinin yüzde ellilik dilimini stresle başa çıkma, mental iyi oluş ve motivasyon oluşturmaktadır. Dolayısıyla sınav hazırlık sürecinde öğrenciler başlamak için önce kendilerinden emin olmalıdır. Kişi, süreçte mental sağlığını iyi hissetmek ve kendisine ittirici bir güç (motivasyon kaynağı) bulabilmek için öncelikle sınava girme nedenlerini tespit etmelidir. Nedenler içsel veya dışsal kaynaklar olabilir. İçsel motivasyon kaynakları; kişinin beklentileri, hayalleri, gerçekleştirmek istediği hedef basamaklarından oluşurken dışsal motivasyon kaynakları genellikle daha çok yakın çevrenin beklentisinden ve bireyin çevresine karşı duyduğu sorumluluklardan oluşmaktadır. Burada her iki motivasyon kaynağı da öğrenci için ittirici güç olabilir. Fakat dikkat edilmesi gereken nokta yalnızca dışsal motivasyon kaynaklarına odaklanıldığında bir süre sonra onların öğrenci üzerinde baskı oluşturabileceğidir. Dolayısıyla öğrenci için asıl olan güç kaynağı içsel olan kişisel beklentileri yani gerçekleştirmek istedikleridir.
Psikolojik hazır oluş ve sağlam mentalite sağlandıktan sonra öğrencinin bir sonraki basamağını detaylı bir planlama oluşturmaktadır. Yapılan plan sınav sürecinin tamamını kapsayacak şekilde “Böl-Parçala” metodundan yararlanılarak detaylandırılmalıdır. Sorumlu olunan konular incelenirken aynı zamanda hangi branş veya konularla başlanacağına karar verilmeli; her biri için belirli bir zaman aralığı belirlenmelidir. Tüm bunların yanı sıra öğrenci kendi seviyesini tespit etmeli ve doğru kaynak kullanımı için kaynak araştırması yapmalıdır. Bu alanda zorluk yaşanırsa bir uzman desteğine başvurulabilir.
TYT sınavının üstesinden gelebilmek için çalışmaların zamana bölünerek verimli hale getirilmesi gerekmektedir. Dokuzuncu sınıfa başlayan her bir öğrenci lise eğitimi sonunda bu sınava gireceğinin farkında olarak adım adım hazırlık yapmaya başlamalıdır. Yapılan hazırlık yoğun olmamakla birlikte yalnızca konuların gerçekten öğrenildiğinden emin olunmayı içerir. Öğrenci öğrendiklerini düzenli tekrarlar ve soru çözümleriyle pekiştirdiğinde son sınıfta çok rahatlamış olduğunu fark edecektir.
Ortaöğretim sürecinin ilk iki senesinde öğrenilen bilgileri yeterince tekrar etmeyen, sınava hazırlık için gereken özeni gösteremeyen öğrenciler 11. sınıfı planlayarak işe koyulmalıdır. 11. sınıf seçilen alan bilgisinin yoğun olarak görülmeye başlandığı bir sınıf seviyesi olduğundan TYT’ye çalışılırken sağlıklı bir denge kurulmalıdır. 11. sınıf dersleri okulla paralel götürülürken bir yandan TYT konularına başlanılabilir. Özellikle günlük oluşturulacak paragraf, problem, geometri gibi çalışma rutinleri düzen oturtma konusunda oldukça yardımcı olacaktır. Rutinlerle beraber programa eklenmesi gereken Türkçe, matematik ve öğrencinin alanına göre herhangi bir fen veya sosyal branşından da konu çalışması yapılmalı, bilgiler soru çözümleriyle desteklenmelidir. Öğrencinin önceliğini her zaman 11. sınıf konularına vermesi gerektiği dikkat edilmesi gereken noktadır. Çünkü alan bilgisi için oldukça önemli olan bu sınıf seviyesinde konuların kaçırılmadan iyice öğrenildiğinden emin olunmalı, TYT geri planda yavaş yavaş ilerletilmelidir.
11. sınıf sürecinde TYT ve 11. sınıf dengesi kuramayan öğrenciler sınava hazırlanmak için hala geç kalmış sayılmazlar. Yapılması gereken eğer 11. sınıf bittiyse hiç geciktirmeden yaz süreci için detaylı bir TYT çalışma planı hazırlamaktır.
Yaz sürecinde yine rutinlerin yanı sıra öğrencinin programına Türkçe ve matematikle beraber kendi alanına göre fen veya sosyal branşı eklemesi, hemen ardından kendi seviyesine uygun kaynaklarla soru çözümü yaparak konuyu pekiştirmesi oldukça önemlidir. Öğrenci bir taraftan da 11. sınıfa yönelik edindiği bilgileri geri planda tekrarını yapabilir. Burada dikkat edilecek husus; birden fazla TYT branşının beraber yürütülmeye çalışılmasıdır.
Elbette yaz sürecini değerlendirmek çok çok büyük bir rahatlık sağlayacaktır. Fakat bunu gerçekleştiremeyen öğrenciler en geç eylül ayında TYT konularına başlamalıdır. Sınava hazırlık sürecini 12. sınıfla birlikte götürecek öğrenciler, 12 sınıf konularını okulla paralel ilerletirken bir yandan TYT konularını halletmeyi unutmamalıdır. Burada öncelik durumu her iki taraftadır. Dolayısıyla hem 12. sınıf konuları hem de rutin ve TYT branşları özenle halledilmelidir. Eylül ayında başlanan TYT konuları ocak ayına gelindiğinde bitmeli veya büyük oranda tamamlanmış olmalıdır. Biten TYT konularının tekrarı branş denemeleri ve genel denemelerle sağlanırken öte yandan 11. sınıf konu tekrarlarına başlanmalı ve bu kez de onların soru çözümleriyle pekiştirilmesine özen gösterilmelidir. TYT konuları bittiği için bir sonraki adım 11 ve 12. sınıf konularının birlikte yürütülmesini sağlamak olacaktır.
TYT sürecine hazırlanmak isteyen öğrenciler, gerekli hazır bulunuşluğa sahip olduktan sonra kendi seviyelerine uygun kaynaklar elde etmeli ve zamanı hiç geciktirmeden işe koyulmalıdır. Süreç boyunca çok sabırlı olunmalı ve olabildiğince süreklilik sağlanmaya çalışılmalıdır. Unutmayın ki bu süreçte erken kalkan yol alacaktır.
Farklı konularda da destek almak istersen yanındayız! Türkiye’nin en büyük YKS koçluk kurumu olarak ücretsiz deneme görüşmesine hemen buradan başvurabilirsin. Türkiye’nin en başarılı öğrenci topluluğunda seni de görmek istiyoruz!
Bloglarımız
Hizmetlerimiz
Meslekler ve Maaşlar