Sosyoloji Bölümü Nedir? Ne İş Yapar? Maaşları

Toplumların karmaşık dokuları bulunur ve bu karmaşık dokuyu çözümleyip anlamak için disiplinli bir çalışma gerekir. Toplumsal yapısı, insan ilişkilerini ve kültürel dinamikleri anlamak, toplumsal kalkınma için ideal çözümlerin yaratılmasına da destek olur. İşte sosyoloji bölümü de burada devreye girer. Türkiye’nin önde gelen üniversitelerinin tamamında bulunan bu bölüm, sosyolog olarak çalışacak yetkin personellerin yetiştirilmesini amaçlar. Peki sosyoloji bölümü nedir ve bu bölümden mezun olan öğrencilerin maaş beklentileri ne olmalı?

Sosyoloji Bölümü Nedir?

Kısaca toplum bilimi olarak da adlandırılan sosyoloji toplumun yapısını, bu yapı üzerinde meydana gelen değişimleri ve gelişimleri inceleyen bir bilim dalıdır. Sosyoloji bölümü toplum içerisindeki sosyal ilişkileri, sosyal kalıpları, toplumsal kurumları ve bu kurumların kökenlerini inceler. Bir başka tanımla sosyoloji bölümünün ana odak noktası toplumsal olaylar ve toplumu oluşturan insanların arasındaki ilişkidir. Bölümün amacı ise toplumun yapısını, yapı üzerindeki değişimleri ve bireyler arasındaki ilişkileri gözlemleyerek anlayacak, analizler yaparak teoriler ve çözümler geliştirecek personellerin yetiştirilmesidir.

Sosyoloji bölümü aynı zamanda sosyal sınıf, cinsiyet ve etnik gruplar da dahil olmak üzere tüm bileşenlerini inceler. Kültürel değişimleri, ekonomik faktörleri ve teknolojik gelişmeleri gözlemleyerek tüm bunların toplum üzerindeki etkilerini araştırır. Sosyal hayatın temellerini oluşturan ekonomi, eğitim, din ve siyaset gibi konuların toplum üzerinde nasıl bir etkisi bulunduğunu ve toplumsal işleyişin nasıl gerçekleştiği üzerine çalışmalar yapar. Ayrıca sosyal adaletin sağlanması da yine sosyoloji bölümünün ilgilendiği konular arasında yer alır. Peki sosyoloji mezunları ne iş yapar ve bu bölümden mezun olmuş öğrencileri bekleyen fırsatlar ya da iş olanakları nelerdir? 

Sosyoloji Bölümü Mezunları Ne İş Yapar?

Sosyoloji bölümünden mezun olan öğrenciler “sosyolog” titrini alarak farklı sektörlerde ve farklı pozisyonlarda görev alabilirler. Burada önemli olan elbette sosyologların kendilerini hangi alanlarda geliştirmek istedikleri ve hangi alanlarda uzmanlaştıklarıdır. Sosyoloji mezunlarının farklı sektörlerde yapabilecekleri işlerden bazıları şunlardır: 

• Sosyal hizmet uzmanlığı: Bireylerin ihtiyaçlarının belirlenmesi ve toplumsal sorunların çözülmesi.

• Eğitim danışmanlığı ve öğretmenlik: Toplumun sosyoloji alanında eğitilmesi.

• Pazar ve kültür araştırmaları: Toplumun kültürel kodlarının araştırılması ve sosyal politikaların belirlenmesi.

• İnsan kaynakları: İnsan ilişkilerinin idare edilmesi ve kurumsal iletişimin geliştirilmesi.

• Sosyal politika planlamaları: Toplumsal sorunların çözülerek toplumsal kalkınmanın sağlanması.

• Medya sosyologluğu: Medya dinamiklerinin araştırılması ve medyanın toplum üzerindeki etkilerinin incelenmesi.

• Müze ve sanat yönetimi: Kültürel faaliyetlerin toplum üzerindeki etkisinin araştırılması ve buna yönelik çalışmalar yapılması.

Tüm bunlara ek olarak sosyoloji bölümü mezunları lisans ve yüksek lisans programlarına katılarak üniversitelerde araştırma görevlisi ya da akademisyen olarak görev alabilirler. Ya da sosyoloji alanında yaptıkları çalışmaları kitap haline getirerek yayınlayabilirler. 

Sosyoloji Bölümü Mezunları Çalışma Alanları

Pek çok bakanlık sosyoloji bölümü mezunlarının istihdam edilmesi adına çeşitli pozisyonlar sunar. Örneğin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmet Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı söz konusu bakanlıklardan bazılarıdır. Ayrıca devlete bağlı Göç İdaresi gibi kurumlar ve hapishaneler de yine sosyologların çalışma alanları arasında yer alır. Sosyoloji mezunlarının çalışabilecekleri diğer alanlar ise şunlardır: 

• Kamu ve özel sektör,

• Sosyal hizmet kuruluşları,

• Sivil toplum örgütleri,

• Okullar ve eğitim kurumları,

• Medya ve reklam ajansları,

• Televizyon kanalları,

• Müze ve sanat galerileri,

• Bankalar ve finans kuruluşları,

• Gazeteler,

• Araştırma merkezleri,

• Üniversiteler.

Elbette kişilerin ilgi alanları ve kendi kariyer hedefleri doğrultusunda söz konusu çalışma alanlarının genişletilmesi mümkündür. 

Sosyoloji Bölümü Maaşları

Türkiye’de sosyolog maaşları 2024 yılı itibariyle 21.000 TL ile 40.000 TL arasında değişir. Ortalama sosyoloji maaşları ise 28.000 TL civarındadır. Yeni başlayan sosyologların maaşları bu rakamlardan daha az ve tecrübeli sosyologların ise daha fazla olabilir. Deneyim, kurum, coğrafya ve pozisyon gibi faktörler sosyologların maaşı üzerinde etki sahibidir. Uluslararası şirketlerde çalışan sosyologların maaşı ise Türkiye’de çalışan sosyologlara oranla daha yüksek olabilir. Sosyolog olarak yurt dışı iş bağlantıları bulmak mümkündür. 

Sosyoloji Bölümü Dersleri

Sosyoloji bölümü 4 yıllık bir programdır ve öğrenciler 8 yarıyıl boyunca zorunlu ve seçmeli çok sayıda ders görür. Öne çıkan zorunlu sosyoloji bölümü dersleri ise şunlardır:

• Sosyal Politika,

• Sosyal Bilimlerde Temel Kavramlar,

• Sosyolojide Araştırma Yöntem ve Teknikleri,

• İnsan ve Toplum,

• Birey ve Davranış,

• Felsefe,

• Sosyal Psikoloji,

• Klasik Sosyoloji Tarihi,

• Göç Sosyolojisi,

• Din ve Toplum,

• Aile Sosyolojisi,

• Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi,

• Yeni Toplumsal Hareketler,

• Toplumsal Tabakalaşma ve Eşitsizlik,

• Türkiye’nin Toplumsal Yapısı,

• Medya Sosyolojisi.

Öğrenciler ayrıca Müzik Sosyolojisi, Filmlerde Sosyolojik Düşünce, Toplumsal Duyarlılık, Spor Sosyolojisi ve Futbol ya da Eğitim Sosyolojisi gibi mesleki seçmeli derslere de katılabilir. Eğer siz de üniversite planlarınızı sosyoloji bölümünde okumak üzerine yaptıysanız, bölüm hakkında kapsamlı bilgi almak ve eğitim programlarına kayıt olmak için şimdi Kopilot Rehberlik danışmanları ile iletişime geçebilirsiniz.