LGS Tercih Vakti!

Öncelikle gözünüz aydın, artık liselisiniz! Yorucu bir yılı geride bıraktın ve umarım emeklerinin karşılığını aldığın bir sonuç vardır elinde. Şimdi bu sonucu iyi ve doğru bir tercihle taçlandırma vakti geldi. Sınav yılı verdiğin emeklerin karşılığını alabilmen için doğru tercih nasıl yapılır öncelikle bunu iyi bilmelisin. Umarım bu yazı sana bu konuda yardımcı olur.

Lise tercihi 2 farklı şekilde yapılır. Merkezi Yerleştirme Puanı ile tercih ve Yerleştirme Puanı ile tercih. Bu tercih sistemlerini açıklamadan önce kafanız karışmadan birkaç terime açıklık getirelim. 

OBP Nedir?

Açılımı Ortaöğretim Başarı Puanı'dır. Ortaokul boyunca okulda yapılan yazılılardan aldığınız notlara ve performans notlarınıza göre her yıl, yıl sonu başarı puanı oluşur. Tüm yıllarınızın ortalaması alınarak en son 8.sınıfın sonunda OBP adındaki diploma puanınız ortaya çıkar. Bu puan LGS puanını etkilemez. Bu puanın ne işe yaradığını yazının devamında okuyacaksınız.

Yüzdelik Dilim Nedir?

Tüm yıl birçok denemeye girip her birinde farklı puanlar aldın, farklı sayılarda netler yaptın. Girdiğin kurumda da bir sıralaman vardı. Örneğin bulunduğun okulda 100 kişi sınava giriyor ve sen 10.oluyorsun. %10’luk dilimdesin. Asıl sınav olan LGS ye sizinle birlikte 50.000 küsür kişi giriyor ve bu sınavda da ortaya bir sıralama çıkıyor. Bu çıkan sıralamaya verilen isim de yüzdelik dilim. Yüzdelik dilim senin 50.000 kişi içindeki sıralamana göre 100 kişide kaçıncı olduğunu hesaplayan sistem. Yani sen 50.000 kişide 4000.olursan, 100 kişide 8.olmuşsun demektir. Yani %8'lik dilimdesin. Bunu tercih yaparken kullanacaksın.

Tavan/Taban Puan

Her yıl tercihleri yaparken taban puanları araştırılır, yüzdelik dilimleri araştırılır ama bunu sadece geçmiş yıllar için yapabilirsin. Çünkü taban puan dediğimiz şey geçen yıl Antalya Anadolu Lisesi okuluna 180 kişi almış,bu 180 kişinin en yüksek puanla giren öğrencisi 492,56 puan yapmışsa o okulun 2023 tavan puanı 492,56'dır. Bu 180 kişiden en düşük puanla giren öğrenci ise 478,40 puanla girmiş o zaman okulun 2023 Taban puanı 478,40’dır.

Puan mı? Yüzdelik dilim mi?

Geçmiş yılların yüzdelik dilim ve tabana puanlarına bakarken şunu çok net fark edebilirsiniz. Yüzdelik dilim hemen hemen her yıl aynı iken, puanlarda çok değişiklik olur. Bu yüzden tercih yaparken yüzdelik dilime bakılır. Antalya’daki okulların örneklerine bakacak olursak 2021’de 436 Taban puanla almış Antalya Anadolu Lisesi, 2023 yılında 478 taban puanla almış. Yani en düşük puanlı öğrencisinin bile ne kadar yüksek olduğu görülmektedir. Bunun nedeni de 2023 yılı LGS’de sorular 2021 yılındaki sınava göre oldukça kolay düzeydedir. Bu yüzden çoğu öğrenci normale göre daha yüksek puanlar yapmış ve her öğrencinin otomatik olarak puanının yüksek olması taban puanın yükselmesine neden olmuştur. 2021 yılında da zor bir sınav olmasından dolayı taban puanlar düşmüştür. Yüzdelik dilimlere bakarsanız görselde en sağda yazılı şekilde ufak virgüllerle oynama vardır sadece.

Yerel Yerleştirme:

Adres kaydındaki okullara OBP ile yapacağın tercih şeklidir. Her öğrencinin bir ikametgah adresi vardır ve bu ikametgah adresine kayıtlı OBP ile alan liseler vardır. Tercih dönemi başladığında her öğrenciye zorunlu olarak E-okul üzerinden Yerel Yerleştirme seçeneği açılır. Öğrenci kendi adres kaydından 5 lise seçimi yapabilir. Aynı lise türünden en fazla 3 lise yazabilir. Yani 3 Anadolu lisesi yazabilirsin,4.tercihi yazmak istiyorsan imam hatip veya meslek lisesi yazılır. 4.5.tercihi doldurma zorunluluğu yoktur. 

Merkezi Yerleştirme:

LGS'de yaptığın puan ve yüzdelik dilimin dikkate alınacağı tercih şeklidir. Öğrenci ortaokul boyunca derslerine önem vermiş hem OBP olarak yüksek bir puan yapmış hem de LGS'de iyi bir sonuç almış. O zaman yerel yerleştirme tercihi sadece sistem zorunlu istediği için yapar asıl odaklanması gereken tercih merkezi yerleştirme tercihidir. Yüzdelik dilimine uygun istediği lise türünden toplam 10 tercih yazabilir. 10 tercihten hiç birine yerleşemezse OBP ile yaptığı yerel tercihlerden birine yerleşir fakat iyi bir tercih listesi hazırlanır da zaten öğrenci LGS puanıyla yerleşmiş olacaktır.

Örnek Bir Tercih

Örnek üzerinden gidersek daha net olacaktır. Zeynep adındaki bir öğrencimizin OBP puanı 91,67 olsun. LGS sonucuna göre de %2,9'luk dilime girdiğini düşünelim.

1.Adım: E-okul tercih ekranı önce Zeynep'in yerel yerleştirme ile tercih yapmasını zorunlu kılar çünkü öğrenci merkezi yerleştirme ile yerleşemezse yerel tercihlerinden birine yerleşmesi gerekir. Yani Zeynep'i garantiye alan bir sistem. Zeynep yerel yerleştirme ekranında kendi adres kaydındaki okullar seçeneğine tıklayınca lise türü seçmeli. Zeynep Anadolu Lisesine gitmek istiyor, kendi adres kaydında 3 tane Anadolu lisesi var. Aldemir Atilla Konuk Anadolu Lisesi, Metin Nuran Çakallıklı Anadolu Lisesi, 75.yıl Cumhuriyet Lisesi. Hepsini yazabilir. Hangi sırayla yazmalı? Kendi OBP'sine uygun ve en yüksek OBP ile alan yani en çok talep göre okulu başa yazmalı. Metin Nuran Çakallıklı geçen sene OBP taban puanı 94 iken Aldemir Atilla Konuk 90 taban puanla almış. 75.yıl cumhuriyet lisesi ise 81 taban puanla öğrencilerini almış. Bu durumda Zeynep'in puanı Metin Nuran'a yetebilir ama kesin değil Aldemir büyük ihtimal olsa da en kötü ihtimal 75.yıl cumhuriyet lisesini de tercihine eklemeli.

1-Metin Nuran Çakallıklı Anadolu Lisesi

2-Aldemir Atilla Konuk Anadolu Lisesi

3-75.yıl Cumhuriyet Lisesi şeklinde yerel Yerleştirme tercihlerini sıralamalı.

2.Adım: Zeynep Yerel Yerleştirme tercihlerini yaptı, artık merkezi yerleştrime tercih ekranı aktif hale gelecek. Aslında merkezi yerleştirme tercihini yapmak zorunlu değil ama Zeynep’in yüzdelik dilimi nitelikli okullara yerleşebilecek düzeyde olduğu için 2.tercihini de yapacak. %2,92’luk dilimle gidebileceği ve istediği 10 okulu listesine yazabilir. Yukarıdaki örnek yüzdelik dilimler görseline geri dönerseniz Antalya Anadolu Lisesi hiçbir zaman 2’lik dilimde öğrenci almamış bu yüzden büyük ihtimal o okula yerleşemez tercihine yazmasa da olur ama isterse 1. tercihe yazabilir. Kendi yüzdelik dilimine daha yakın Hüsyein Girenes Fen lisesi veya Adem Tolunay Anadolu Lisesine listeye eklemek mantıklı. (ilçe/merkez konumuna dikkat etmek gerekiyor) Sonra onu takip eden TOBB Fen Lisesi’ni yazarsa yüksek ihtimalle o okula yerleşecektir. Ama Garantiye almak için 1 tane daha okul ekleyip Aksu Fen Lisesi’ni de yazabilir.

Öğrenci Anadolu veya fen lisesi yerine İmam Hatip Lisesi tercih etmek istiyorsa yüzdelik dilimle alan İmam Hatip Liselerini de merkezi yerleştime tercihine yazabilir. Ya da Meslek Lisesi tercih etmek isteyen bir öğrenci %10’luk dilime girdi ve OBP yerine yüzdelik dilimine göre bir okula yerleşmek istiyor. Burada da meslek liselerinin yüzdelik dilimle alan ve obp ile alan alanları ayrışıtığı için tercih yaparken merkezi yerleştirme puanına bakarak örneğin Antalya Aksu Uçak Bakım Teknolojileri Meslek Lisesi’ni yazabilir. Çünkü bu okul adrese dayalı sistemle değil yüzdelik dilimine göre öğrencileri bünyesine alan okullardandır. 

3.Adım: Öğrenci hem yerel hem merkezi yerleştirme tercihini yaptı. Yerleştirme sonuçları açıklandı. Sonuçlar belirlenirken öğrencinin önce merkezi yerleştirme tercih listesine bakılır ve yerleştiği okula kaydını yaptırabilir. Ama öğrencinin bu listesindeki herhangi bir okula yerleşemediyse bu sefer yerel tercihlerine bakılır ve adrese dayalı okullardan birine yerleşir. Hiçbirine yerleşemediyse açık liseye otomatik kaydı düşer. Öğrenci yerleştiği okuldan memnun kalmadı diyelim ki, 2.3.ek tercih dönemlerini takip ederek yine aynı e-okul sistemi üzerinden istediği okulu tercih ederecek ek tercihte bulunabilir. Örnekteki Zeynep Aksu Fen Lisesi’ne yerleşti ve TOBB Fen Lisesi’ne geçmek istiyorsa yine bu sefer tek bir ekrandan tercih yaparak merkezi yerleştirme ile TOBB Fen’i seçer ve geçiş talep etmiş olur. Eğer Tobb Fen Lisesi’nde herhangi bir boşluk olur ve oraya geçiş talep edenler arasından Zeynep’in puanı en yükseklerden olursa ek tercih yerleştirme sonuçlarında Zeynep TOBB Fen’ kayıt yaptırabilir artık Aksu Fen hakkından vazgeçmiş sayılır. Tekrar Aksu Fen’e geçmesi ancak ikinci bir ek tercihle mümkündür.

S.S.S

Yüzdelik olarak %2 ile alan okul benim evime çok yakın ben oraya girebilir miyim? Hayır o okul sadece yüzdelik dilimi dikkate alır istersen Türkiye’nin başka bir şehrinde ol istersen yan binada önemli olan adres değil yüzdelik dilimdir.

Bazı Okullar hem yerel yerleştirmede hem merkezi yerleştirmede görünüyor neden? Özelikle bazı imam hatip veya meslek liselerinde bu durum görünür.. Bu okulların lgs puanı ile alan kısmına ayrı bir sınıf açılır, adrese dayalı alan öğrenciler ise başka sınıflardadır. Bunun nedeni alanların ayrışmasıdır. Mesela bir meslek lisesinin çocuk gelişimi bölümü lgs puanı ile alırken , diğer bölümleri obp ile alıyorsa lgs ile giren öğrenci direkt çocuk gelişimi okuyacaktır.

Farklı konularda da destek almak istersen yanındayız! Türkiye’nin en büyük LGS Rehberlik kurumu olarak ücretsiz deneme görüşmesine hemen buradan başvurabilirsin. Türkiye’nin en başarılı öğrenci topluluğunda seni de görmek istiyoruz!