Hedef Nasıl Belirlenir?

YOLUN SONUNDA NEREYE VARACAKSINIZ?

Çevredeki insanlardan küçüklükten itibaren 'Büyüyünce ne olacaksın?' sorusunu duyarız. Küçükken bunun cevabını vermek hepimiz için çok kolaydır fakat yaş büyüdükçe, işler ciddileştikçe bizlerin de kafası karışır. Üniversiteye hazırlanan öğrencilerin de kafasını en çok kurcalayan konu hedef belirlemektir. Peki nedir bu hedef? Şimdi sizlerle hedef nedir ve nasıl belirlenir inceleyeceğiz. 

1. Hedef Nedir?

Hedef;

-Nişan alınacak yer,nişangah

-Yapılması tasarlanan iş, amaç

-Varılacak yer, ulaşılacak son nokta

Bizler eğitim hayatımızda hedefi genellikle üçüncü anlamı ile kullanırız. Üniversiteye hazırlanan öğrenciler için hedef, gitmeyi istedikleri üniversite ve/veya bölümdür. Bazı kişilerin küçüklükten beri aklında olan bir meslek bulunurken bazılarının ise üniversite sınavına girerken dahi hala aklında net bir hedef bulunmamaktadır. Çevredeki herkesten bir hedefiniz olsun lafını sık sık duyarlar. Peki hedef belirlemek neden önemlidir, gelin beraber inceleyelim.

2. Hedef Belirlemek Neden Önemlidir?

Bir sabah evinizden çıktınız, arabanıza bindiniz ve yola koyuldunuz. Peki ama nereye gidiyorsunuz? Yola çıktıktan sonra düşünür nasıl olsa bulurum diye düşündüğünüzü varsayalım. Peki yolun sonu belli değilken yolda yorulduğunuzda kendinizi nasıl yola devam etmek için ikna edeceksiniz?

Hedefinizin belli olmaması da bu duruma benzer işte. Sınava hazırlanmak başlı başına zorlu ve yorucu bir süreçtir. Bu süreçte tabiki yorulduğunuz, sıkıldığınız zamanlar olacaktır. Bu durumda içsel motivasyonunuzu yeniden kazanmanız için, belirlediğiniz hedef size yardımcı olacaktır. Kendinize hedefinizi hatırlatmak size yeniden çalışma isteği getirecek ya da var olan isteğinizi arttıracaktır.

Ayrıca belirsizlik insanlarda kaygı yaratır. Belli bir hedefiniz olmazsa kaygılanarak çalışma veriminizin düşmesine neden olabilirsiniz. Yolun sonunda sizi neyin beklediğini bilmek size güven verecektir.

Net bir hedefinizin olması kafa karışıklığınızı giderecek ve belli bir plan doğrultusunda ilerlemenize yardımcı olacaktır. Çünkü belirlediğin hedef yolun sonunda ulaşmak istediğiniz yeri gösterecektir. Doğal olarak yolun sonunda gideceğiniz yeri bildiğinizde hangi yoldan gideceğinizi de belirlemiş olursunuz. Diğer türlü bütün yolların yürünebilmesi mümkün olduğunda, belli bir hedefiniz olmadığında en basitinden hangi derse daha ağırlık vermeniz gerektiğini bile bilemeyebilirsiniz. Bazı bölümlerde biyoloji dersi ağırlıklı iken bazılarında matematik daha büyük önem taşımaktadır. Veya belli bir hedefiniz olmadan sayısal, eşit ağırlık, sözel ya da dil bölümünü seçtiyseniz iyi bir derece yapsanız bile bu derece ile sağlıklı seçimler yapamayabilirsiniz. Çünkü kendinizi uygun bir bölüme yerleşmediğiniz zaman bölüm çok iyi olsa dahi sizden sevmediğiniz işi yaparken başarılı olamayacaksınız.

3. Hedef Belirlerken Nelere Dikkat Edilmelidir?  B planı olmalı mı?

Öncelikle hedef denildiği zaman bunu yalnızca bir bölüm ya da tek bir üniversite ile sınırlandırmamak gerekir. Tabiki öncelikli olarak istediğiniz bir bölüm ya da üniversite olabilir. Ama tek yol belirlemek yerine alternatif yollar belirlemek daha faydalı olacaktır.

Bir B planınız olmasına dikkat edin. Yolda farklı engellerle karşılaşabiliriz, hesaba katmadığımız başka şeyler yaşayabiliriz ya da yaptığımız araştırmalar sonucunda hedef olarak belirlediğimiz bölümün bize uygun olmadığını görebiliriz. Bu durumda çaresiz kalmamak için bir B planı olması her zaman sizi stresten korur.

Bunun dışında hedef belirlerken daha geniş çerçevelerde belirleyebilirsiniz. Örneğin; Tıp yerine sağlık alanı, öğretmenlik yerine eğitim alanı, psikolog yerine psikoloji alanı, bilgisayar mühendisliği yerine mühendislik alanı/bilgisayar alaını gibi.

Hedef belirlerken kişinin yeteneğine, ilgisine ve değerlerine bakılır. Burada en önemli kısım ilgi ile yeteneklerin belli bir kararlılığa ulaşmış olmasıdır. Özellikle ilgiler uzun bir süre değişkenlik gösterebilir. Sadece ilgilerinize bakmak asla doğru değildir. Hedefinizi belirlerken ilk olarak bakmanız gereken şey hangi alanda yeteneğiniz olduğudur. Çünkü yeteneğinizin olmadığı bir alana ne kadar ilgi duyarsanız duyun bir süre sonra başarılı olamadığınız için ilginizi de yitireceksiniz. Doğal olarak ilk bakmanız gereken şey yeteneğinizin ve ilginizin kesiştiği noktalar olacaktır. Daha sonrasında mesleki değerlerinizi belirlemeniz gerekir. Bu değerler kimisi için manevi doyum, birilerine yardım etmek iken kimisi içinse yüksek bir maddi getiridir. Siz öncelikle kendi mesleki değerlerinizi belirlemeye çalışın. Burada kendinize şu soruyu sorabilirsiniz: Bir meslekteki hangi özellik benim uzun yıllar o mesleği yapmama yardımcı olur? (İnsanlara yardım etme, yaratıcılık, yüksek maddi gelir, şöhret sahibi olmak, düzenli bir yaşam sürmek, kendini devlet güvencesini alabilmek, toplumsal saygınlık kazanmak, yurt dışı bağlantıları kurabilmek, bilim literatürüne katkıda bulunabilmek vb.)

4. Yola Çıktıktan Sonra Hedef Değiştirilir Mi?

Hedef değiştirmek gibi bir karar alındığı zaman öncelikle bunun sebebine bakmak gerekir. Bazen kişi doğru yoldadır ancak diğer yolları da merak ettiği için ya da aynı yolu yürümekten sıkıldığı için heyecan arayışına girebilir. Bu durumda hedef değiştirmek doğru bir karar değildir. Ancak ilgileri değiştiyse, yeni alanlar keşfettiyse ve kendine daha uygun yollar bulduysa tabii ki değişim yapılabilir. Burada önemli olan hedef değiştireceğiniz zaman bunu bir kaçış yolu olarak mı görüyorsunuz yoksa gerçekten hedef değiştirmek istiyor musunuz? Eğer gerçekten farklı bir alanda daha başarılı ve daha mutlu olabileceğinizi düşünüyorsanız hedefinizi değiştirebilirsiniz. Bir ömür boyu sevmediğiniz bir işi yapmak yerine sürecin başında birkaç ayınızı feda etmek daha az zarar sağlayacaktır.

Unutmayın her meslek grubundan belli zorluklar vardır önemli olan sizin bunları ne kadar tolere edebileceğinizdir. İnsan sevdiği işi yaparken zorluklarına çok daha kolay katlanabilir. Sizler de kendinize uygun hedefler koyarak bir ömür boyu severek yapacağınız mesleğe sahip olabilirsiniz. ���