Gıda Mühendisliği Nedir? Ne İş Yapar?

Gıda mühendisliği, temel mühendislik prensiplerini kullanarak gıda üretim ve depolama gibi alanlara faaliyet gösteren bir mühendislik dalıdır. Günümüzde restoran, fabrika ve ofislerin yanı sıra; kamuda, danışmanlık şirketlerinde ve diyetetik sektöründe de çalışma fırsatları elde eden gıda mühendisliği çok disiplinli bir prensiptir. Bu nedenle bölüm mezunları, oldukça geniş bir yelpazede kariyer fırsatları elde edebilir ve hem mühendislik bilimini hem de gıda endüstrisini ilgilendiren alanlara yönelebilirler. O halde, giderek önemi artan gıda mühendisliği ne iş yapar ve ne kadar maaş alır, yakından inceleyelim! 

Gıda Mühendisliği Nedir?

Gıda mühendisliği, beslenme ihtiyacının en iyi şekilde karşılanmasını sağlamak için ilgili birimlere katkı ve fayda sağlayacak teknik elemanları yetiştirmek için kurulmuş bir mühendislik bölümüdür. Bu nedenle gıda mühendisliği nedir denildiğinde, tarım ürünlerinin işlenmesinden tüketiciye güvenli şekilde dağıtılmasına kadar geçen bütün süreçlerde faaliyet gösteren bir disiplin akıllara gelmelidir. Bu bölümün temel amacı besin kaynaklarını maksimum kapasitede kullanmak, sağlıklı şekilde depolamak ve kullanıcıya sorunsuzca ulaştırmaktır.

Gıda Mühendisliği Ne İş Yapar?

Gıda mühendisliği; besin maddelerinin kurallara uygun şekilde üretilmesi, nakledilmesi ve hijyen kontrollerinin yapılması ile ilgilenen çok disiplinli bir yaklaşıma sahiptir. Bu nedenle gıda mühendisliği bölümünden mezun olanların gıda ürünlerinin işlenmesi, depolanması, ambalajlanması ve dağıtımı gibi birçok alanda çalışma imkanı bulunur. Ayrıca gıda işletmelerindeki üretim süreçlerinin verimliliği ve kalite kontrol çalışmaları da gıda mühendisinin iş tanımına girer. Dolayısıyla tasarım, üretim, geliştirme ve yönetim gibi çeşitli alanlarda görev alan gıda mühendislerinin görev ve sorumlulukları pek çok faktöre göre değişiklik gösterebilir. Ancak genel hatlarıyla şu şekildedir:

• Gıda ve içecek endüstrisindeki farklı işletme süreçlerini yönetmek ve besin maddelerinin sağlık, hijyen, kalite kontrol standartlarına uygunluğundan emin olmak,

• Yeni yiyecek içecek maddeleri ve üretim teknikleri hakkında araştırma ve çalıştırmalar yaparak teknik süreçleri iyileştirmek,

• Ürün kalitesini kontrol etmek, besin güvenliğini sağlamak ve çeşitli saha ve laboratuvar testleri yürütmek,

• İlgili kurum ve kuruluşlarda görev alarak gıda güvenliği hakkındaki yasal düzenlemeleri belirlemek,

• Danışmanlık hizmeti sunan şirketlerde çeşitli gıda üreticileri ile iş birliği yapmak ve kalite, kontrol, üretim, ürün geliştirme, pazarlama gibi alanlara destek sağlamak,

• Gıda formülasyonları geliştirerek beslenme ve diyetetik uzmanlarına yardımcı olmak,

• Üretim hattına uygun yeni ekipmanlar ve sistemler tasarlayarak uygulamak,

• Yiyeceklerin içindeki katkı maddelerini ve oranlarını araştırarak detaylı raporlar sunmak

Gıda mühendislerinin bunların dışında; üniversitelerin ilgili bölümlerinde öğretim görevlisi veya araştırma görevlisi olarak çalışma şansı da bulunur. 

Gıda Mühendisliği Çalışma Alanları

Gıda mühendisliği; kimya, fizik, mikrobiyoloji ve temel mühendislik prensiplerini bir araya getiren disiplinlerarası bir bölümdür. Bu nedenle farklı sahalara entegre olarak mezunlarına çok çeşitli iş fırsatları sunabilir. Özel şirketlerde ve kamu kurumlarında görev alan gıda mühendisleri genellikle üretim ve imalat, kalite kontrol, Ar-Ge, satış ve pazarlama bölümlerinde çalışırlar. Gıda, gıda hizmetleri, catering, süt ve süt ürünleri ve çikolata şekerleme sektörleri ise mezunların en çok tercih ettiği sektörler arasındadır. 

Bunların yanı sıra meslek içinde ilerleyerek diğer birimlere entegre olma şansı da bulunur. Dolayısıyla gıda mühendisliği iş imkanları kişisel tercihlere, sektöre, bağlı bulunan birime ve yükselme olanaklarına göre değişiklik gösterebilir. Bölüm mezunlarının kariyer olanaklarını geliştiren kişisel özellikler arasında disiplin ve sorumluluk sahibi olmak, hijyen kurallarına önem vermek, dikkatli ve ilgili olmak gibi faktörler de sıralanabilir.

Gıda Mühendisliği Maaşları

Gıda mühendisliği maaşları; deneyime, lokasyona, uzmanlık alanına ve diğer pek çok parametreye göre değişir. Buna bağlı olarak gıda mühendisliği maaş ortalaması 19.800 TL ile 65.000 TL arası geniş bir aralığa sahiptir. Yeni mezunlar için başlangıç maaşları genellikle 22.000 - 25.000 TL bandından olurken, uzman gıda mühendisleri için üst sınır 75.000 TL’ye kadar çıkabilir. Kendini geliştirme ve yükselme fırsatlarının olduğu bölümde alınacak maaşlar da kişisel bilgi birikimine ve çalışma departmanına göre şekillenir.

Gıda Mühendisliği Dersleri

Gıda mühendisliği bölümü; üniversitelerin Mühendislik Fakültelerinde okutulan ve 4 yılda tamamlanan bir branştır. Öğrenciler bu zaman dilimi boyunca temel mühendislik prensiplerine ek olarak mikrobiyoloji, gıda bilimi ve kimya gibi birçok alanda eğitim görür ve zorunlu stajlara katılırlar. Ders programı ve akademik plan üniversiteler arası değişmekle birlikte genellikle şu temel dersleri içerir:

• Gıda Kimyası ve Analizi

• Gıda Mikrobiyolojisi

• Gıda İşleme ve Teknolojisi

• Mühendislik Termodinamiği

• Beslenme İlkeleri

• Gıda Güvenliği

• Bitkisel Yağ Teknolojileri

• Gıda Katkı Maddeleri

• Moleküler Biyoloji ve Genetik

• Gıda Hijyen ve Sanitasyonu

• İstatistiksel Yöntemler

Gıda mühendisliği öğrencilerinin okul hayatı boyunca aralarından seçim yapabilecekleri çeşitli seçmeli dersler de mevcuttur. Zorunlu dersleri, seçmeli kredilerini ve stajlarını başarılı şekilde vererek eğitimini tamamlayan öğrenciler, “Gıda Mühendisi” unvanı ile çeşitli iş kollarında görev almaya başlayabilirler veya akademik kariyer için yüksek eğitimi göz önünde bulundurabilirler.