Elektrik Elektronik Mühendisliği Nedir? Ne İş Yapar?

Elektrik elektronik mühendisliği, üniversitelerin Mühendislik Fakültelerinde okutulan ana mühendislik dallarından biridir. Elektronik cihazlar, devre ve güç sistemleri, iletişim gibi konularda uzman mühendisler yetiştirmeyi amaçlayan bu disiplin modern teknolojilerin gelişmesine bağlı olarak kapsam alanını her geçen gün artırır. Bu nedenle ülkemizde ve dünyada en çok tercih edilen, gelecekte geçerli kalmaya devam etmesi ve güncel ihtiyaçlara göre şekillenmesi beklenen bir meslek grubuna dahildir. Peki elektrik elektronik mühendisliği nedir ve hangi görev tanımlarına sahiptir?

Elektrik Elektronik Mühendisliği Nedir?

Elektrik elektronik mühendisliği bölümü; elektrik ve elektronik alanlarındaki temel mühendislik prensiplerini kapsayan bir disiplindir ve elektrik akımından elektromanyetizmaya, kontrol sistemlerinden radar ve navigasyona kadar oldukça geniş bir aralıkta faaliyet gösterir. Alt mühendislik birimi olan elektrik mühendisliğini de içine alan bu disiplin ek olarak; entegre devreler, elektronik cihaz tasarımı ve mikrodenetleyiciler gibi daha detaylı konulara odaklanır. 

Hem elektrik hem elektronik bileşenlerin kullanıldığı sistemlere dair tasarım ve geliştirme çalışmalarını yürüten, konuyla ilgili testler yaparak mevcut sorunları çözen veya olası problemleri önleyen elektrik elektronik mühendisliği, bir dizi yeni teknolojinin üretilmesinde de aktif olarak görev alır. Bu nedenle sürekli kendi içinde gelişen ve yenilenen bir sisteme sahiptir.

Elektrik Elektronik Mühendisliği Ne İş Yapar?

Elektrik elektronik mühendisliği en temelde içinde akım, devre, manyetizma ve elektrik gibi sistemler barındıran çeşitli ekipman ve aletlere odaklanan bir ana mühendislik dalıdır. Zamanla kullanılan elektronik cihaz sayısındaki artış sebebiyle düzenli olarak güncellenmeye ve çağın şartlarına uygun hale gelmeye devam eder. Bu da elektrik elektronik mühendisliği ne iş yapar denildiğinde, bir dizi farklı uygulama alanından bahsetmeyi gerektirir. Nitekim, elektrik elektronik mühendisliği bölümü mezunlarının temel görev ve sorumluluklarından bazıları şu şekilde sıralanabilir:

• Elektronik devre tasarımı yapmak, bu devreleri test etmek ve optimize hale getirmek,

• Mikrodenetleyici, sensör, entegre devre ve diğer elektronik bileşenleri denetleyerek geliştirmek,

• Elektrik enerjisi üretim, iletim ve dağıtım uygulamalarına yönelik sistemler ve çözümler sunmak,

• Radyo, televizyon ve diğer haberleşme sistemlerinin tasarım, kurulum ve yönetim uygulamalarını yürütmek,

• Otomasyon, robot kontrol ve benzeri sistem uygulamalarını içeren otomatik kontrol sistemleri geliştirmek ve bu sistemlere ait analiz ve entegrasyon çalışmaları yapmak,

• Entegre devreler tasarlamak ve bu devrelerin üretim aşamalarını planlamak,

• Elektronik cihaz ve sistemlere ait bakım, arıza tespit ve onarım işlemlerini gerçekleştirmek,

• Endüstriyel üretim süreçlerine entegre olan elektronik bileşen ve cihazları kullanıma göre optimize etmek,

• Yeni teknolojileri ve gelişmeleri takip ederek mevcut ekipmanları güncellemek ve modern tasarım ve iş uygulamaları uyarlamak,

• Enerji tasarrufu ve sürdürülebilirlik alanlarına özel çözümler sunmak.

Bu görevler, elektrik elektronik mühendislerinin genel çalışma alanlarından bazılarını yansıtır fakat iş imkanları uzmanlık alanına, kişisel ilgilere ve çalışma sektörüne göre daha fazla çeşitlendirilebilir.

Elektrik Elektronik Mühendisliği Çalışma Alanları

Güncel teknolojilere göre gelişen elektrik elektronik mühendisliği iş imkanları oldukça zengindir. Üniversitelerin ilgili bölümlerinden mezun olarak “elektrik elektronik mühendisi” olarak çalışmaya hak kazanan kişiler, enerji sektöründen bilgi teknolojilerine kadar pek çok endüstri ve alanda aktif rol alabilirler. Bölüm mezunları sıklıkla elektrik elektronik sistemlerin tasarım, üretim, bakım ve geliştirme projelerinde görev alır ve birçok alanda uzmanlık kazanma şansı elde ederler. Bunlara ek olarak elektrik elektronik mühendislerinin çalışabileceği alanlardan bazıları şunlardır:

• İletişim Teknolojileri

• Bilgisayar Sistemleri ve Otomasyon

• Endüstriyel Otomasyon

• Robotik Sistemler

• Kontrol Sistemleri

• Telekomünikasyon 

• Otomotiv Sektörü

• Tıbbi Cihaz Tasarımı

• Enerji Verimliliği

• Sürdürülebilir Proje Yönetimi

• Savunma Sanayi

Elektrik elektronik mühendisliği; endüstri 4.0 ve Nesnelerin İnterneti (IoT) gibi halihazırda gelişmekte olan birçok sektörde de görev alabilirler. Bu da bu disiplini hem günümüz hem gelecek için son derece önemli hale getirir ve maaş ortalamalarının yükselmesine neden olur.

Elektrik Elektronik Mühendisliği Maaşları

Elektrik elektronik mühendisliği maaşları çoğunlukla lokasyon, çalışma deneyimi ve çalışma birimi gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir. Kişisel deneyim ne kadar fazla ve uzmanlık ne kadar yüksek ise aylık kazançlar da o kadar fazla olur. Ancak Türkiye genelinde elektrik elektronik mühendisliği maaş ortalaması, yaklaşık 30.200 TL civarındadır. Bu tutar yeni mezunlar için ortalama 24.200 TL civarından başlar ve zamanla alınan uzmanlığa bağlı olarak 75.000 TL’ye kadar çıkar. 

Elektrik elektronik mühendislerinin çalışma yelpazesi son derece geniş olduğundan maaş ortalamaları da kendi içinde farklılaşır. Bununla birlikte bu disiplin, günlük yaşamda ve yeni nesil teknolojilerde önemli bir rol oynadığından genellikle ortalamaların üzerinde bir aylık kazanç sunar.

Elektrik Elektronik Mühendisliği Dersleri

Elektrik elektronik mühendisliği, üniversite sınavlarında en çok tercih edilen mühendislik dalları arasındadır. Üniversitelerin ilgili bölümüne yerleşen öğrenciler genellikle eğitim hayatlarının ilk yıllarında, Mühendislik Fakültesinde okutulan diğer bölümlerle birlikte ortak ders havuzuna dahil olurlar. Matematik, fizik ve temel mühendislik prensiplerini kapsayan bu dersler eğitimin sonraki yıllarında şu gibi daha özel konulara yoğunlaşır:

• Elektromanyetizma

• Entegre Devre Tasarımı

• Mikrodenetleyiciler

• Kontrol Sistemleri

• Haberleşme Sistemleri

• İletişim Ağları ve Haberleşme Sistemleri

• Analog Elektronik

• Sayısal Sinyal İşleme

Elektrik elektronik mühendisliği eğitim hayatı öğrencilere teorik ve uygulamalı birçok pratiğin öğretildiği yoğun bir dönemdir. Bu süreçte yukarıdakilere ek olarak zorunlu stajlar, proje çalışmaları ve seçmeli ders sorumlulukları da devreye girer. Ayrıca her üniversite kendi müfredatını uyguladığından ders çeşitliliğinde, kapsamında ve uygulanma şeklinde farklılaşmalar olabilir. Öğrenciler, kendilerine oldukça geniş bir yetkinlik yelpazesi kazandıran bölüm derslerini başarıyla verdikten sonra mezun olarak meslek hayatına atılmayı veya endüstriyel ve teknolojik gelişmelere daha iyi adapte olmak için yüksek lisans programlarına katılmayı tercih edebilirler.