Biyomedikal Mühendisliği Nedir? Ne İş Yapar? Maaşları

Biyomedikal mühendisliği, temel mühendislik prensiplerini biyoloji ve tıp alanlarıyla birleştirerek sağlık sektöründe kullanılan ekipmanların geliştirilmesine yardımcı olan bir disiplindir. Sağlık ve tıp alanındaki gelişmelere ayak uydurarak yeni ekipmanların entegrasyonuna yardımcı olan bu meslek dalının temel görevi hasta sağlık durumunu iyileştirecek cihazlar tasarlamaktır. Bu nedenle otomasyon ve yapay zeka kullanımından etkilenerek gelecek için çalışmalar yürütebilir. Peki biyomedikal mühendisliği ne iş yapar ve hangi görev tanımlarına sahiptir?

Biyomedikal Mühendisliği Nedir?

Biyomedikal mühendisliği, sağlık sektöründeki sorunlara çözüm üretecek ekipmanlar geliştirerek insan sağlığını iyileştirmek amacıyla ortaya çıkan bir disiplindir. En yeni mühendislik birimlerinden olan biyomedikal mühendisliği; en temelde klinik uygulamalarda kullanılan medikal cihazların, teşhis ve tanılama araçlarının, laparoskopik tedavi yöntemlerinin ve sağlık bilgi işletim ve yönetişim sistemlerinin gelişmesine katkıda bulunma amacı güder. 

Mühendislik prensiplerini tıbbi problemleri çözmek için kullanan biyomedikal mühendisliği; biyoloji, fizik, kimya, nanoteknoloji ve doğa bilimleri  gibi farklı disiplinleri bir araya getirerek alanında yetkinlik sahibi olan ve tıbbi gelişmeleri yakından takip eden mühendisler yetiştirir. Hasta bakım kalitesini ve etkinliğini artırmadan tıp alanındaki yeni problemleri analiz ederek modern çözümler geliştirmeye kadar oldukça geniş bir aralıkta hizmet veren biyomedikal mühendisliği, zamanla önemi artması beklenen meslek grupları arasındadır. 

Biyomedikal Mühendisliği Ne İş Yapar?

Buraya kadar biyomedikal mühendisliği nedir, detaylıca açıkladık. Şimdi de bölüm mezunlarının iş tanımlarına ve temel sorumluluklarına yakından bakalım:

• 3 boyutlu röntgen makineleri, EKG cihazları ve protezler gibi karmaşık sağlık ekipmanları tasarlamak ve bu ekipmanların kullandığı yazılımları programlamak,

• Yeni ilaç tedavi teknikleri geliştirme amacıyla kimya ve biyoloji bilgi birikimini kullanarak modeller oluşturmak, bu esnada matematik fonksiyonları ve istatistiklerden faydalanmak,

• Sağlık personellerine ekipmanların doğru kullanımı konusunda bilgi vermek,

• Kimyagerler ve bilim insanları ile birlikte çalışarak biyolojik sistemlerin ve yaşamsal süreçlerinin altyapılarını araştırmak,

• Klinik sorunları ve hasta problemlerini çözmek için gereken teknik ve biyolojik araştırmayı yapmak,

• Hastalıkların teşhisi, takibi ve tedaviye yanıtın kontrolü için kullanılan sensör teknolojileri geliştirmek,

• Hasta yönetim yazılımları ve sağlık bilgi sistemleri gibi tıbbi süreçleri hızlandıran yazılımlar geliştirmek,

• Yeni çıkacak ilaçları ve ekipmanları test edecek elektrik devrelerini, bilgisayar simülasyonlarını ve yazılımları tasarlamak,

• Vücut parçalarının yerine geçerek sorunsuzca çalışacak yapay vücut parçalarını tasarlamak, üretim sürecine katkıda bulunmak ve bunlara ait bakım, onarım çalışmalarını yapmak,

• Sağlık ekipman kullanımında güvenliği, verimliliği ve etkinliği artıracak geliştirmeler önermek ve düzenli analizler ile performansı takip etmek

Bu görevler; biyomedikal mühendislerinin meslek hayatında karşılaştığı temel görevlerden sadece birkaçıdır ve sektörel gelişmelere göre detaylandırılabilir. Sağlık hizmetlerinin etkinliğini ve hasta yaşam kalitesini sürekli olarak artırmaya odaklanan bu meslek koluna ait görev ve sorumluluklar, yeni teknolojilerle birlikte gelişmeye devam etmektedir.

Biyomedikal Mühendisliği Çalışma Alanları

Biyomedikal mühendisliği, nispeten yeni bir mühendislik birimidir ve teknolojik gelişmeler ile iç içe ilerleyen bir sisteme sahiptir. Buna bağlı olarak, biyomedikal mühendisliği iş imkanları her geçen gün artış göstermektedir ve şu şekilde sıralanabilir:

• Medikal Cihaz Endüstrisi

• Tıbbi Cihaz Geliştirme Firmaları

• Tıbbi Görüntüleme Teknoloji Şirketleri

• Biyomalzeme ve Protez Firmaları

• Biyosensör Teknolojileri

• Hastaneler

• Biyomekanik Mühendislik

• Ar-Ge

• Regülasyon ve Kalite Güvenlik Departmanları

• Hastane ve Sağlık Kuruluşları

• Sağlık Hizmetleri Yönetim Sektörü

• Akademik Kurumlar

• Kamu Kurum ve Kuruluşları

Günümüzde bu bölümden mezun olanların başlıca tercih ettiği sektörlerden birkaçı yukarıda sıralanmış olsa da yeni nesil trendler, sağlık gereksinimleri ve modern teknolojiler iş fırsatlarını artıran parametrelerdendir.

Biyomedikal Mühendisliği Maaşları

Biyomedikal mühendisleri; mühendisliğin analitik yapısından yararlanarak sağlık sektörüne fayda sağlayacak ekipmanlar, süreçler ve yöntemler geliştiren kişilerdir. Tıbbi bakım, kontrol ve ameliyat süreçlerinin çok daha iyi hale gelmesi için bir dizi farklı tekniği ve öğretiyi ele alan mühendisler, disiplinler arası bir alanda çalışma fırsatı elde ederler. Bu da biyomedikal mühendisliği maaş beklentilerini artıran ve farklı parametreler doğrultusunda şekillendiren bir parametredir. 

Türkiye’de yeni mezun biyomedikal mühendisleri 20.000 TL civarı, deneyimli uzmanlar ise 30.000 TL - 32.500 TL bandında kazanç elde edebilir. Uzmanlığın artmasına bağlı olarak maaş ortalaması 55.000 TL ve üzerine çıkabilir. Özetle; kişisel uzmanlık ve tercih edilen sektör maaş ortalamalarını etkileyen başlıca faktörlerden olmakla birlikte, yapay organ ve vücut parçalarının yerini alacak yeni bileşenlerin geliştirilmesi de aylık kazançları etkileyen unsurlardandır.

Biyomedikal Mühendisliği Dersleri

Biyomedikal Mühendisliği, üniversitelerin “Mühendislik Fakültesi”nde bulunan ve Sayısal Puan türü ile öğrenci kabul eden bir bölümdür. 4 yıllık eğitim hayatı boyunca disiplinlerarası bir sisteme dahil olan öğrencilerin gördüğü derslerden başlıcaları şunlardır:

• Matematik ve Temel Bilim Dersleri 

• Klinik Mühendisliği

• Yapısal Analiz ve Modelleme

• Biyomedikal Yazılım Mühendisliği

• Biyofizik

• Genel Biyoloji

• Anatomi ve Fizyoloji

• Patoloji ve Tedavi Yöntemleri

• Biyoistatistik

• Biyomalzemeler

• Biyomedikal Görüntü İşleme

• Elektrik Devreleri

• Elektromanyetik Alan ve Dalga Teorisi

• Biyosensörler

• Biyomedikal Enstrümasyon

• Mesleki Sorumluluk ve Etik

Biyomedikal mühendisliği ders programı ve müfredat kapsamı üniversiteden üniversiteye değişir. Ancak genel olarak temel mühendislik prensiplerine ek olarak biyoloji, tıp ve biyomedikal uygulamalar hakkında yoğun bir ders programı uygulanır. Bu program çeşitli zorunlu staj programları, laboratuvar projeleri ve seçmeli dersler ile desteklenerek tamamlanır. Aldığı bütün kredileri başarılı şekilde tamamlayan öğrenciler, “Biyomedikal Mühendisi” unvanı almaya hak kazanarak mesleki hayata geçiş yapabilirler.