Bilgisayar Mühendisliği Nedir? Ne İş Yapar? Maaşları

Bilgisayar mühendisliği; bilgisayar sistemlerini ve bileşenlerini tasarlama, geliştirme, optimize etme gibi görevleri olan bir mühendislik dalıdır. Günümüz teknolojilerinden olan çip, sensör, devre kartı, klavye, modem ve yazıcı gibi birçok donanım ve ekipmanın araştırılması ile sorumlu olan bilgisayar mühendisleri, çeşitli algoritmalardan ve yazılımlardan faydalanarak mevcut donanımları daha modern hale getirmekle yükümlüdürler. Bu da bilgisayar mühendisliğini sadece günümüz dünyası için değil, geleceğin de değerli bir iş kolu yapar. Bu nedenle bilgisayar mühendisliği dünyada ve ülkemizde en çok tercih edilen mühendislik kollarındandır. Peki bilgisayar mühendisliği ne iş yapar ve tam olarak hangi görevlerden sorumludur?

Bilgisayar Mühendisliği Nedir?

Bilgisayar bilimi ve elektronik devreler arası ilişkiyi anlayarak hızlı gelişen teknoloji dünyasına yenilikçi çözümler öneren bilgisayar mühendisleri, günümüzde kullanılan birçok önemli ekipman hakkında bilgi sahibi kişilerdir. Bellek, kayıt, mikroişlemci ve çip gibi sürekli gelişmeye açık donanım ve yazılımlara odaklanan bu bölüm geleceği parlak meslek kollarından biridir. Bu nedenle üniversite sınavlarında sıklıkla araştırılır. Ancak öğrencilerin tercih yapmadan önce bilgisayar mühendisliği nedir ve çalışma alanları nelerdir konularını detaylı araştırma yapması önerilir.

Bilgisayar mühendisliği; bilgisayar donanım ve yazılımlarını geliştirmek, test etmek ve yeniden tasarlamak için çeşitli araştırmalar yapan komplike bir mühendislik dalıdır. Bilgisayar bilimi ve elektronik mühendisliğine ait çeşitli birimleri bir araya getiren bilgisayar mühendisliği, kendi içinde donanım ve yazılım mühendisliği olmak üzere iki ana uzmanlık dalına ayrışır. Her biri kendi gelişme ve çalışma alanlarına sahip olan bu uzmanlıklar, bilgisayar mühendisliğinde ilerleyerek en yenilikçi teknolojilere çözümler sunma ve modern dünyaya ayak uydurma açısından avantajlıdır. 

Bilgisayar Mühendisliği Ne İş Yapar?

Bilgisayar mühendislerinin temel görev ve sorumlulukları, uzmanlık alanına ve tercih edilen sektöre göre değişmekle birlikte genellikle şu şekildedir: 

• Çeşitli donanım ve yazılım sistemleri tasarlama, geliştirme ve test etme; ek olarak güvenilirlik, maliyet, performans gibi parametreleri dikkate alarak kullanıcı ihtiyaçlarına hitap eden yenilikçi çözümler sunma,

• Bilgisayar donanımını oluşturan işlemci, çekirdek, bellek gibi bileşenleri tasarlama ve geliştirme; donanım ve yazılım arasında uyum çalışmaları yapma,

• İşletim ve veritabanı sistemleri, ağ protokolleri, uygulama yazılımları gibi yazılım bileşenleri tasarlama ve optimize etme,

• Ağ sistemleri ve bileşenleri tasarlama ve geliştirme; ayrıca mevcut sistemleri yeni ağlara entegre etme,

• Bilgisayar yazılım ve donanımı ile ilgili sorunları tespit ederek çözümleme, sistem performansını ve güvenliğini artıran düzenli bakım ve güncelleme çalışmaları yürütme.

Elbette uzmanlaşılan alana göre yukarıdaki sorumluluk listesi uzatılabilir veya kendi içinde daha özel bir alana yoğunlaşabilir.

Bilgisayar Mühendisliği Çalışma Alanları

Bilgisayar mühendisliği bölümü mezunlarının donanım, sistem, ağ ve yazılım gibi alanlarda çalışma imkanı olur. Başlıca alanlar ise şunlardır:

• Yazılım Uzmanı

• Kalite Kontrol ve Test Uzmanı

• Veri Analisti

• Banka Veritabanı Uzmanı

• Web Tasarım Uzmanı

• Grafik Tasarımı ve Çizim

• Veri Mimarı

• Donanım Mühendisliği

• Kontrol Mühendisliği

• Ağ ve İnternet Uzmanı

• Konfigürasyon Yöneticisi

• Robotik Mühendisliği

Bunların yanı sıra bilgisayar mühendisliği iş imkanları arasında siber güvenlik de bulunur. Yeni teknolojilerin gelişmesi ve çevrim içi sistemlerde yeni güvenliksel, donanımsal veya yazılımsal sorunlarını ortaya çıkması ile birlikte, bilgisayar mühendisliği çalışma alanları da genişleme potansiyeline sahiptir. 

Bilgisayar Mühendisliği Maaşları

En çok tercih edilen mühendislik disiplinlerinden olan bilgisayar mühendisliğinde çalışma alanı ve koşulları fazlasıyla değişkendir. Bu da bilgisayar mühendisliği maaş ortalamasının iş deneyimine, sektör seçimine, işletme büyüklüğüne ve lokasyona bağlı olarak farklılaşmasına sebebiyet verir. 

2024 yılı için genel Türkiye ortalaması göz önünde bulundurulduğunda, en düşük bilgisayar mühendisi maaşlarının 20.900 TL, en yüksek bilgisayar mühendisi maaşlarının ise 65.000 TL olduğu görülür. Uzman bilgisayar mühendisleri için ise bu aralık 56.400 TL ile 132.800 TL civarına ulaşır. Bütün bunlara bağlı olarak, başlangıç seviyesinde bir bilgisayar mühendisinin ayda ortalama 26.000 TL maaş aldığı söylenebilir.

Bilgisayar Mühendisliği Dersleri

Bilgisayar mühendisliği, üniversitelerin Mühendislik veya Teknoloji Fakültelerinde bulunan ve 4 yılda tamamlanan bir disiplindir. Bu süreç boyunca alınan eğitim genellikle temel mühendislik prensiplerini ve matematik ile bilgisayar bilimi konularını içeren bir müfredatı kapsar. Ancak her üniversitede bu derslerin sıralaması, içeriği ve işlenme şekli değişebilir. Genel olarak bilgisayar mühendisliği bölümlerinde verilen temel derslerden bazıları şunlardır:

• Matematik I, II, III (Calculus)

• Lineer Cebir

• Diferansiyel Denklemler

• Olasılık ve İstatistik

• Bilgisayar Organizasyonu ve Mimarisi

• Bilgisayar ve Yazılım Programlama

• Veri Yapıları ve Algoritma

• Mikrodenetleyiciler

• Elektrik Devreleri ve Elektronik

• Dijital Devreler

• Elektromanyetizma

• İletişim Sistemleri

• Kontrol Sistemleri

• Sayısal Elektronik

• İnsan Bilgisayar Etkileşimi

• Yazılım Mühendisliği

• Ağ Güvenliği

• Bilgisayar Ağları ve Ağ Güvenliği

• Sistem Programlama

• Proje Yönetimi ve Veritabanı Sistem Yönetimi

• İşletim Sistemleri

Aldığı dersleri başarılı şekilde veren, stajlarını eksiksiz tamamlayan ve bitirme projesini gerektiği gibi sunan öğrenciler mezun olarak “Bilgisayar Mühendisi” unvanı almaya hak kazanırlar.