Arkeoloji̇ Bölümü Nedir? Ne İş Yapar? Maaşları

Eğer tarihe ve eski çağlara meraklıysanız, araştırma yapmak ve gizem çözmek hoşunuza gidiyorsa, şüphesiz ki okumanız gereken bölümlerin başında Arkeoloji geliyor! Geçmiş uygarlıkların kalıntılarını inceleyen, eski yaşamlar, inançlar ve kültürler hakkında bilgi toplayan, kazılar yaparak eski eserleri ve kültürel mirasları gün yüzüne çıkaran Arkeoloji bölümü analitik düşünme, problem çözme ve araştırma gibi becerilerin de gelişmesini sağlayan bir bölüm. Her ne kadar bölümün çalışma alanları Türkiye’de biraz kısıtlı olsa da, eğer kendinizi doğru yönlerde geliştirirseniz geniş bir çalışma alanına sahip olabilirsiniz. Peki Arkeoloji bölümü nedir ve öğrencilerin bölüm ile ilgili bilmesi gerekenler neler?

Arkeoloji̇ Bölümü Nedir?

Arkeoloji, geçmiş uygarlıkları ve kültürleri araştırarak anlamak adına insan faaliyetlerinden günümüze ulaşmış maddi kalıntıları inceleyen bir bilim dalıdır. Arkeoloji bölümü tarihi öncesi dönemden başlayarak günümüze değin uzanan geniş bir zaman dilimini ele alır. Lisans ve lisansüstü programlar sunan Arkeoloji bölümü akademik bir disiplinin olmasının ötesinde, macera ve heyecan dolu, merak uyandırıcı bir disiplindir. 

Arkeoloji bölümü aynı zamanda geçmişe dönük araştırmalar yaparak, henüz belirsizliğini koruyan konuları aydınlatmaya çalışır. Eski uygarlıklardan ve kültürlerden kalma mirasları incelerken dönemin ekonomik, çevresel, dinsel ve toplumsal koşullarını değerlendirir. Hem taşınabilen hem de taşınmaz varlıkların gün yüzüne çıkarılmasını ve korunmasını sağlar. Geçmiş toplumların yaşam biçimlerine dair bilgi verir. 

Arkeoloji bölümü Klasik Arkeoloji, Protohistorya ve Ön Asya Arkeolojisi (Protohistorya) ve Tarih Öncesi Dönem Arkeolojisi (Prehistorya) olmak üzere 3 anabilim dalına ayrılır. Peki Arkeoloji bölümü mezunları ne iş yapar ve çalışma alanları nelerdir?

Arkeoloji̇ Bölümü Ne İş Yapar?

Arkeoloji bölümü mezunları için “yalnızca kazılarda çalışabilir” gibi bir imaj bulunuyor olsa da, aslında bu doğru değildir. Nitekim Arkeoloji bölümü mezunları pek çok farklı unvan ile görev alabilirler. Bunlar arasından öne çıkanlar şunlardır: 

• Arkeologluk

• Yüksek lisans ve doktora programlarını tamamlayarak akademisyenlik,

• Turist rehberliği,

• Mihmandarlık,

• Müzecilik,

• Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü memurluğu.

Dilerseniz bireysel araştırmalar gerçekleştirerek bulgularınızı bir kitap olarak paylaşabilir ya da çeşitli kültür sanat dergilerinde yayınlayabilirsiniz.

Arkeoloji̇ Bölümü Mezunları Çalışma Alanları

Arkeoloji bölümü mezunları herhangi bir kuruma bağlı olmaksızın arkeolog olarak çalışabilecekleri gibi, hem kamuda hem de özel sektörde de görev alabilirler. Arkeologların başlıca çalışma alanları ise şunlardır: 

• Müzeler,

• Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü,

• Konservasyon ve restorasyon şirketleri,

• Üniversiteler,

• Arkeolojik araştırma şirketleri,

• Tarih ve sanat kurumları,

• Arkeolojik kazılar.

Elbette arkeologlar kendi uzmanlık alanlarına ve kendi kariyer planlamalarına göre farklı çalışma alanlarına da yönelebilir.

Arkeoloji̇ Bölümü Maaşları

2024 yılı itibarıyla Arkeoloji bölümü maaşları en düşük 28.000 TL, en yüksek 78.000 TL bandındadır. Ortalama olarak ise 40.000 TL ile 50.000 TL arasında olduğu söylenebilir. Maaşların belirlenmesinde çalışılan projenin kapsamı, çalışılan kurum, projenin kimler tarafından ve ne kadar fonlandığı, arkeologun deneyimi de dahil olmak üzere çok sayıda faktör bulunur. Benzer şekilde projenin gerçekleştiği ülke ve para birimi de maaşlar konusunda belirleyicidir. Özellikle dil konusunda kendisini geliştiren ve yurt dışında gerçekleştirilen arkeolojik projelerde görev alan arkeologlar Türkiye ile mukayese edildiğinde çok daha ciddi rakamlar kazanabilir. 

Arkeoloji̇ Bölümü Dersleri

Arkeoloji bölümünün eğitim süresi genellikle 4 yıldır. Bölümü tamamlamış olan öğrencilerin lisans ya da master programları ile akademik kariyer yapma imkanı bulunur. İlk yıllarda Arkeoloji biliminin temelleri öğrencilere aşılanırken, ikinci yıldan itibaren alan arkeolojisine yönelik olan deneysel arkeoloji ve çevresel arkeoloji gibi alanlarda öğrencilerin yetkinleşmesi sağlanır. Devam eden yıllarda antik çağlar ve prehistorya ağırlıklı eğitimler verilir. Arkeoloji bölümünde okuyan öğrencilerin 4 yıl boyunca alacakları derslerden bazıları şunlardır: 

• Klasik Arkeolojiye Giriş

• Genel Prehistorya

• Anadolu Arkeolojisine Giriş

• Helen Mitolojisi

• Mezopotamya Arkeolojisine Giriş

• Arkaik Dönem ve Arkeolojisi

• Klasik Dönem ve Arkeolojisi

• Anadolu Tarihi Coğrafyası

• Arkeoloji Uygulamaları

• Roma Dönemi ve Arkeolojisi

Öğrenciler bu Arkeoloji bölümü dersleri ile birlikte ilgi alanlarına göre seçmeli dersler de alabilir. Teknik Resim, Müzeciliğe Giriş, Arkeolojide Bilgisayar Uygulamaları, Ege Arkeolojisi, Kültürel Antropoloji alınabilecek seçmeli derslerden bazılarıdır. 

Arkeoloji̇ Bölümü Okumanın Avantajları Nelerdir?

Arkeoloji bölümü, geçmişe ve tarihe merak duyan insanların okuyabileceği bir bölümdür. Nitekim bu özellikler öğrencilerin okuduğu bölümden keyif alabilmesi için bir gerekliliktir. Arkeoloji bölümünün öne çıkan avantajları ise şu şekilde listelenebilir: 

• Geçmişe dair duyduğunuz merakı ve keşfetme arzunuzu tatmin eder,

• Problem çözme, eleştirel düşünme ve araştırma yapma gibi becerilerinizi geliştirmenizi sağlar,

• Hem farklı kültürleri hem de farklı bakış açılarını öğrenmenize ve anlamanıza katkı sağlar,

• Hem akademik ortamda hem de iş hayatında güçlü iletişim becerileri geliştirmenize yardımcı olur,

• Macera dolu ve sürekli olarak yeni deneyimlere açık bir hayat yaşamanızı sağlar.

Eğer siz de Arkeoloji bölümü okumak adına üniversite sınavlarına hazırlanmak ya da bölüm hakkında kapsamlı bilgi almak isterseniz, hemen şimdi bizimle iletişime geçebilirsiniz. 

Farklı konularda da destek almak istersen yanındayız! Türkiye’nin en büyük YKS koçluk kurumu olarak ücretsiz deneme görüşmesine hemen buradan başvurabilirsin. Türkiye’nin en başarılı öğrenci topluluğunda seni de görmek istiyoruz!